De troonswisseling bij de Schaakclub Ten Boer

Niet zonder slag of stoot

Eind jaren negentig mocht de Schaakclub Ten Boer een nieuw lid verwelkomen. Zijn naam had al iets onheilspellends en voorspellends in zich en dan speciaal voor de sterkere schakers van de club. Laten we hem hier echter gemakshalve even 'Karel Keizer' noemen.

Het koninkrijk van Albert Prins - what's in a name? ('Keizer'-Prins) - en uw blogger kon zich gaan opmaken voor een troonswisseling. Bijna 30 jaar lang konden zij vrijwel ongestoord een schrikbewind voeren op de club, een enkele keer onderbroken door een paar ruwe diamanten, die in Groningen studeerden.

Hoe lang zouden we ons koninkrijk nog in tact kunnen houden? Zonder slag of stoot was ik echter niet van plan ´mijn koninkrijk´ weg te geven´. Hier onder een gevecht op leven en dood.


Welgeteld drie jaar duurde het toch nog, voordat de vaandel min of meer definitief en toch wel met enige tegenzin werd overgedragen. Het eerste kampioenschap van 'Karel' was na een jaar al snel een feit. Daarna mocht ik nog twee keer de titel in beslag nemen, maar toen was het gebeurd. Zeven jaar achtereen breidde 'Karel' ondanks heftige tegenstand van mijn kant zijn keizerrijk uit.

Hier de tweede overwinning op 'Karel' van dat seizoen met het toen voorlopig laatste kampioenschap als beloning. Voor mij destijds was het een zinderende partij waar ik langs de afgrond balanceer, maar plots het geluk aan mijn zijde heb.

 'Karel Keizer' – Klaas Dijkhuizen

 Clubcompetitie Schaakclub Ten Boer 2001-2002 d.d. 2 april 2002

Franse opening, Tarrasch-variant

                                                                                                      

1. e4 e6 2. d4 d5 3. Nd2 Nf6 4. e5 Nfd7 5. Bd3 c5 6. c3 Nc6 7. Ne2 Qb6

 Bekende contouren van deze verdediging. Zwart zet druk op veld d4 en de b-lijn en met een taai eigen verdedigingscentrum. Wit, met in het algemeen meer manoeuvreerruimte, probeert de zwakten in de stelling op te sporen zoals pion e6, de c-lijn als deze wordt geopend of de zwarte koningstelling.

8. Nf3 Be7 9. O-O O-O  Voorlopig gaat het nog gelijk op. 10. Nf4 Nd8 (Lijkt wat vreemd, maar is flexibel. Op dit veld dekt hij e6 en bereidt in een later stadium een switch voor naar f7 of ook weer terug naar c6.)

 11. Qc2  f5 (Dwingt wit tot een keuze t.w. ‘en passant’ slaan of niet. Ook g6 komt in aanmerking en mogelijk zelfs iets beter.) 12. h4 Rf7 13. Be3 (Wit is op subtiele wijze licht beter komen te staan zegt de computer. )

 13. …c4 (Voor vele spelers logisch, maar meestal niet de bedoeling van de zwarte stelling. Voordeel in dit geval is, dat wit heel hard moet werken om de zwarte stelling te breken. )

 14. Be2 Nf8  ( of g7-g6 b2-b3 c4xb3 a2xb3 Ra8-b8 Nf3-g5 Rf7-g7 g2-g3 Be7xg5 h4xg5 en wit staat iets beter. )

15. b3 cxb3 16. axb3 Bd7 17. c4 Bc6 18. Ne1 ?

`

In iets betere stelling geeft wit pardoes een pion weg. Vermoedelijk een ‘slip of the hand’ in dit geval. Zwart neemt het kadootje in dank aan, maar is er nog lang niet.  

18. …Bxh4  

19. Ned3  (Wit richt zijn pijlen op het centrum en zwart moet blijven opletten, want de stelling is nog steeds niet goed.)  19. …Be7  (Direct g5 moet worden doorberekend, maar maakt de stelling ontstellend gecompliceerd. Eerst Le7 bereidt ook g5 voor, maar kost een belangrijk tempo.)

20. cxd5 exd5 21. Bf3  (Wit komt terug en dreigt terug te slaan met ook pionwinst. De stelling wordt en blijft ongelofelijk ingewikkeld en kost beiden veel tijd. De verwikkelingen zullen gaan leiden tot een zinderende tijdnoodfase.)  21. …Nde6 22. Nxd5 Qd8 23. Nxe7+ (Wit staat positioneel nu duidelijk beter, aldus de computer. Gelukkig is het materieel nog steeds in evenwicht en dat houdt de druk bij beiden op de ketel).

23. … Rxe7  (Voor wit komt nu ook een zet als Lg5 in beeld. Het is voor zwart verdedigen met kunst- en vliegwerk. Er zijn te veel zwakke punten. “Waar is de echte fout gemaakt?”, denk je ondertussen.)

24. Bxc6 bxc6 25. Qxc6 !?

Geeft zwart plotseling tegenkansen waar dankbaar gebruik van wordt gemaakt. Eerst Ta6 is beter met dreiging Pb4 en zwart moet lijdzaam toezien hoe de K-O wordt uitgedeeld.

25. … Rc8! Met remiseaanbod vanwege de naderende tijdnood. Altijd alle stukken in actie proberen te brengen en bij voorkeur actief verdedigen, het geldt ook in deze partij weer. Zwart staat opeens goed tot licht beter.

26. Qa4 ('Karel' weigert het aanbod. Psychologisch kennelijk op het goede moment geplaatst, want mogelijk komt Da6 als iets beter in aanmerking wegens dekking d3)

26. ….g5 27. f4 !? (de computer komt hier direct met f3 als alternatief, zodat Lf2 eventueel gespeeld kan worden. De klok tikt ondertussen onverbiddelijk voor beiden door en het motto wordt voor beiden dan ook  ‘pompen of verzuipen’. Ik kan me herinneren, dat het hart op topsnelheid mee zat te bonzen. Schaken is topsport.)

27. …Rd7  (Verhoging van de druk op d4. De koningsvleugel van zwart lijkt onbelangrijk.) 28. fxg5 Nxd4 29. Ra2 Rc3 (Alles aanvallen wat los en vast zit. Ik geef eerlijk toe, dat ik het hierna volgende gelukje toevallig bij de hand had.)

30. Rf4 ?  (Wit, ook in tijdnood, blundert bewust of onbewust en vertrouwt op zijn 31^e zet) 30. … Rxd3 (Zwart staat plots een stuk voor, want na het nu gespeelde …. 31. Qc4+  volgt 31. …Nde6 ! en is alles net onder controle ondanks het gevaar van een penning.

32. Bc5 (een laatste gok)   

32. …Rd1+ 33. Kh2 Qxg5 34. Bxf8 en nu kon ik met 35.... Qxf4+! de kroon op het werk zetten. De partij is uit. Wat een strijd!