Zeer zachte winter.jpg)
21 november 2024, 5 tot 8 cm sneeuw
Hartje zomer, komkommertijd en dus gaan we op zoek naar wat verkoelends. Ik neem u nog even met een korte terugblik mee naar de winter van 2024-2025 in onze omgeving, want gemiddeld is het in het Noorden toch vaak even kouder en anders dan in de rest van Nederland. Voor de goede orde: meteorologisch is de winter de periode december-februari en het 'winterjaar' de periode november-maart. Menigmaal is de winter immers gestart in november of geëindigd in maart.
.jpg)
Een goed voorbeeld is de winter van 2009-2010. Het is de enige koude winter van deze eeuw, maar alleen in de provincie Groningen. Het was volop winter met veel sneeuw en veel sneeuwdagen (58). Vrijwel continu wit gedurende drie maanden. De rest van NL had wel wat winterse perikelen, maar dooifronten maakten daar telkens snel een eind aan. Deze dooifronten, nagenoeg altijd vanuit het zuiden of westen opstomend, strandden telkens op de ijzige verdediging van Groningen. 'Tot hier en niet verder', leek het motto en de winter bleef bij ons hardnekkig standhouden. Een kleine maand aan ijsdagen (< 0º) werd er destijds verzameld en een dikke drie maand aan vorstdagen.
De afgelopen winter leek ook weer eens veelbelovend te beginnen. Op 19 en 20 november viel de eerste natte sneeuw, gevolgd door langdurige sneeuwval op 21 november. Een gesloten sneeuwdek van 5-8 centimeter het mooie resultaat. Het witte feest was echter van korte duur en het bleek absoluut geen voorspelling voor een komende koude winter. Ook nu weer zette de vroege kou ons volledig op het verkeerde been.
December vooral somber 
Natuurlijk is er weinig zon in december (gemiddeld 56 uur), maar dit keer bleef de hele maand nagenoeg grijs. Eelde noteerde slechts 28 uur zon en daarmee scoorden we de 33e plaats op de ranglijst sinds 1906. Koploper blijft vrij zeker nog lange tijd 1912 met slechts 3,6 uur zon. Vermoedelijk waren er destijds veel mistdagen. Maatregelen op milieugebied hebben er voor gezorgd, dat het aantal mistdagen inmiddels nog maar de helft (!) is van het aantal van zo'n 100 jaar geleden. De mensheid kan het dus wel, een schoner milieu regelen.
December bleef zacht, kende nauwelijks vorst en bleef dus vooral somber. Regen viel er volop op negentien dagen. De teller stopte bij 93 mm.
Januari - Stormachtig begin
Nieuwjaarsdag begon met stormachtig weer. De hele eerste week was qua wind vrij heftig en op 6 januari was het al weer stormachtig. Soms is een storm een voorbode van een kou-inval, maar daar was dit jaar absoluut geen sprake van. De kou kwam later wel, maar was van korte duur. Slechts één week, 17 tot 22 januari, was er sprake van een beetje winter met nachten en dagen onder nul. Twee tot drie ijsdagen werden er geteld, maar de laagste temperatuur was slechts -2,7º ! Dat 'tikt' nog eens aan. Schaatsen zat er niet in dus.
 |
| 4 januari 2025 |
Januari was verder een gemiddelde maand. Zowel qua temperatuur als neerslag. De laatste kwam grotendeels als water naar beneden. Alleen op 4 januari was er nog even een witte wereld.
Februari - iets kouder dan normaal
Dan de laatste maand. Die begon in elk geval met wat nachten onder nul en fris weer. Hoogtepunt wat betreft winterweer werd 11 februari. Een om Groningen ronddraaiend lagedrukgebiedje zorgde op grote schaal voor sneeuw in het Noorden (vooral Noord-Groningen, Noord-Friesland en de kop van Drenthe). Ten Boer had pech, want het lag aan de rand van de ronddraaiende cirkel en er viel slechts zo'n 5 cm sneeuw. Hoe verder je echter richting Groningen ging hoe dikker de sneeuwlaag werd. In Oost-Groningen viel geen vlok.
In de driehoek Groningen-Assen-Leeuwarden was er zelfs sprake van een 'sneeuwdump' en werden sneeuwhoogten gemeld van 15-25 cm. De wind was zwak en van duinvorming was geen sprake. Een 'plaatselijke en regionale' sneeuwbui was het dus. Wel bleef het zo'n tien dagen liggen, want in de nachten er na vroor het licht tot matig en overdag was er sprake van wat lichte dooi.
Tien dagen later op 21 februari stond de temperatuur al weer lentehoog op 18,2º. Hoe snel kan het gaan?
Achteraf bleek de sneeuwval van de 11e nagenoeg ook de enige neerslag te zijn. Het werd daarom een droge maand met slechts 14 mm (normaal 70 mm).
Samenvatting 2024-2025
Weer was de winter dus warmer dan normaal met 4º gemiddeld (plus 0,9º), met name dankzij de sombere december. Januari en februari hielden elkaar qua kou aardig in evenwicht. Dan de neerslag. Februari was belangrijk droger en daardoor was de winter met 190 mm (min 32 mm) ook droger dan gemiddeld.
De zon liet zich wel meer zien in januari en februari en een totaal van 180 uren was het totaalresultaat (normaal 203). Van schaatsijs is eigenlijk geen moment echt sprake geweest.
Dan het Hellmann-koudegetal. Het getal wat nog het beste weergeeft hoe koud het echt is geweest. Het gemiddelde bij een officieel station van alle tien-minuten-temperaturen (of -indien ontbrekend- halve en hele uren per dag) en uitsluitend bij een negatieve uitkomst meetellend voor de score. Een ijsdag is dus altijd meetellend en koude dagen met even een temperatuur boven nul tegen het middaguur zijn hiervoor meestal de puntenleveranciers. De uitkomst is voor 2024-2025 in Ten Boer dan het bedroevende aantal van 14,2 punten en daarmee komt de winter in de categorie 'zeer zacht' (< 10 punten is 'buitengewoon zacht').
1962-1963 is met 463 pt. (Eelde) vermoedelijk nog tientallen jaren een onbedreigde koploper. Het merendeel van ons kan zich inmiddels er geen voorstelling van maken hoe koud het toen is geweest.
Voor de cijferfreaks de getallen nog eens op een rijtje:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten